آی دنیا داران دین دار! آرام ؛
دارندگی برازندگی نیست؛ امتحان امانت داری است
أبان بن تغلب گوید: امام صادق علیه السلام فرمودند:
"أَ تَرَى اَللَّهَ أَعْطَى مَنْ أَعْطَى مِنْ كَرَامَتِهِ عَلَيْهِ وَ مَنَعَ مَنْ مَنَعَ مِنْ هَوَانٍ بِهِ عَلَيْهِ لاَ وَ لَكِنَّ اَلْمَالَ مَالُ اَللَّهِ يَضَعُهُ عِنْدَ اَلرَّجُلِ وَدَائِعَ، وَ جَوَّزَ لَهُمْ أَنْ يَأْكُلُوا قَصْداً وَ يَشْرَبُوا قَصْداً، وَ يَلْبَسُوا قَصْداً، وَ يَنْكِحُوا قَصْداً، وَ يَرْكَبُوا قَصْداً، وَ يَعُودُوا بِمَا سِوَى ذَلِكَ عَلَى فُقَرَاءِ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ يَلُمُّوا بِهِ شَعَثَهُمْ، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ كَانَ مَا يَأْكُلُ حَلاَلاً وَ يَشْرَبُ حَلاَلاً، وَ يَرْكَبُ حَلاَلاً، وَ يَنْكِحُ حَلاَلاً، وَ مَنْ عَدَا ذَلِكَ كَانَ عَلَيْهِ حَرَاماً ثُمَّ قَالَ: «وَ لاٰ تُسْرِفُوا إِنَّهُ لاٰ يُحِبُّ اَلْمُسْرِفِينَ» أَ تَرَى اَللَّهَ اِئْتَمَنَ رَجُلاً عَلَى مَالٍ خَوَّلَ لَهُ أَنْ يَشْتَرِيَ فَرَساً بِعَشَرَةِ آلاَفِ دِرْهَمٍ وَ يَجْزِيَهُ فَرَسٍ بِعِشْرِينَ دِرْهَماً . . ."
(تفسیر عیاشی۲: ۱۳)
آیا چنین می پنداری که خدا به هر که (مال) عطا فرموده به خاطر کرامت و بزرگداشت اوست ، و هر که از آن باز داشته برای بی قدر و ارزش بودن او است؟!
نه؛ بلکه مال، مال خداست که آن را نزد مردمان به امانت گذاشته ،
و برای آنان جایز کرده که بخورند در حد اعتدال و میانه روی (به قدر کفایت از نیاز ، و عزت در بندگی) ،
و بنوشند در حد میانه روی ،
و بپوشند در حد میانه روی ،
و ازدواج کنند در حد میانه روی ،
و مرکب (وسیله سواری) داشته باشند در حد میانه روی .
و مازاد مالشان را به فقیران از مومنان بدهند ،و آشفتگی امورشان را به آن سامان دهند ؛
پس :
هر که چنین کند آنچه می خورد ، و می نوشد ، و سوار می شود ، و ازدواج می کند حلال است .
و هر که جز این کند برایش حرام است؛
سپس (این آیه را) خواندند: «و لا تسرفوا انه لا یحب المسرفین»؛ « زیاده روی نکنید ؛ به راستی که او (خدا) اسراف کنندگان را دوست نمی دارد ».
آیا می پنداری کسی را که خدا بر مالی امین فرموده ، اختیار دارد که اسبی را به ده هزار درهم بخرد ؟ در حالی که او اجازه داشته اسبی را به بیست دینار خریداری کند. ...
کمی توصیح :
خودمانیم ؛
کم نیستند ، بین ما ، کسانی که چون وجوهات مالشان می دهند ، گمان می کنندباقیمانده آنرا ، بدون انکه با آن گناهی ( ظاهرا) انجام دهند، می توانند هر طور خواستند ، مصرف کنند .
راستی حد اعتدالی که وجود مبارک امام علیه السلام می فرمایند چقدر است؟
درست است ؛ برای هر کسی فرق می کند.
پس تعیین این امر موکول است به این که شأن خود را ، در نظام ولائی و الهی امام زمان علیه السلام چه بدانی؟ آقا و سرور ؟ یا خادم و بنده؟
اگر آقا و سرور بدانی ، بله درست است ، صاحب اختیاری و هر کار بخواهی می توانی باقیمانده آنرا صرف خود بکنی ؛
اما اگر مولای آن مولائی ، نه فقط باقیمانده آن که خود تو نیز از آن او هستی ؛ لذا : در مصرف آن شأن ضرورت و عزت بندگی و غلامی خود را باید رعایت کنی ؛ یا علی.