به مناسبت روز عرفه:
نسُک: پرستش، قربانی
مناسک: جمع مَنسک، پرستیدن، قربانگاه
- امام صادق علیه السلام فرمودند:
روز نهم ذی حجه، حضرت جبرائیل علیه السلام به حضرت ابراهیم سلام الله علیه فرمودند:
"یا ابراهیم، اِعتَرِف بِذنبِکَ و اَعرف مناسِکَک": "در این بیابان و امروز به گناهانت اعتراف کرده و عباداتت را که باید به جای آوری، بشناس و قربانگاهت را شناسایی کن" (علل الشرایع 2 : 436)
و چنین است که آن صحرا، صحرای عرفات و آن روز، روز عرفه شد؛ روز قبل از روز قربان و عید قربان.
و قربان شدن نشانه ی شدت تعلق خاطر و عاشقی است؛ الله اکبر! بابی اَنت و اُمّی یا ابا عبدالله! كه سیدالشهدایی!
- کسانی که قربانی کنند، می توانند از لباس احرام خارج شوند و کسانی که قربانی شوند می توانند از لباس تن خارج شوند، قربانی شدن در عالم طبیعي، کشته شدن در تن و طبیعت است و قربانی شدن در عالم انسانی، کشتن امیال و اهواء است؛
لذا: یک معناي "موتوا قبل اَن تموتوا" که انسان را قادر به خروج از بدن و دیدن حقایق می کند در اثر ترک تعلقات و کشتن امیال و اهواء است.
- در هر حال اعلا راه میسّر و موثر برای ترک تعلقات و رها شدن از دنیا و تن و طبیعت، به تشدید محبت به خدای متعال و ولیّ اوست و یا به تجدید و دوام توجه به مرگ و قیامت؛ به ذکرالموت.
و چنین است که امیرالمومنین صلوات الله علیه در کنار این فرمایش که: "به خدا سوگند که انس فرزند ابوطالب به مرگ، از طفل به سینه ی مادرش بیشتر است" (نهجالبلاغه:خطبه ۵) میفرمایند:"اى دنيا، اى دنيا، از من دور شو. آيا خودت را بر من عرضه مى كنى؟ يا مشتاق من گشته اى؟ هنوز زمان آن نرسيده كه تو در دل من راه يابى. هرگز! ديگرى را بفريب، مرا به تو نيازى نيست، تو را سه بار طلاق دادم كه در آن باز گشتى نيست." (نهج البلاغه:حکمت۷۷).
سه طلاقه کردن دنیا به دلیل توجه سه قبضه به مرگ و آخرت است.