احکام و آداب سلمان ساز و ابوذر پرور

 

احکام و آداب سلمان ساز و ابوذر پرور

از سلمان نقل شده که فرمودند: خلیل من صلی الله علیه وآله (خلیل به دوستی گفته می شود که آدمی از وجود و محبت او پر باشد و اینجا منظور وجود مبارک رسول اکرم می باشد) به هفت خصلت (خصلت رفتاری است که از کثرت تکرار برای شخص، صفت شده باشد) وصیت فرمودند که هیچگاه آنها را رها نکردم.

سفارش فرمودند :
 بر کسی که پائین تر از من است بنگرم، و  به کسی که بالاتر از من است ننگرم؛
 و اینکه فقرا را دوست بدارم و نزدیک بودن به آنان را برگزینم؛ 
و اینکه حق را بگویم اگر چه تلخ باشد؛ 
و اینکه با خویشانم پیوند داشته باشم، اگر چه آنان به من پشت کرده باشند؛ 
و اینکه از مردم چیزی در خواست نکنم؛ 
و سفارش فرمودند که زیاد گفتن «لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم» که آن گنجی از گنج های بهشت است.
(محاسن۱۱:۱؛ روضة الواعظین۳۷۱:۲ ؛ بشارة المصطفی۲۲۲)


در حدیثی طولانی از ابوذر نقل شده که او گفت: به رسول الله صلی الله علیه و آله عرض کردم:
یا رسول الله! مرا وصیّتى فرمائید.
فرمودند:
تو را به پاسداری از خدا ( تقوا) سفارش می کنم که اولین و برترین همه کارها است.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
بر تو باد به تلاوت قرآن و زیادی ذکر خدا؛ که یادی برای تو در آسمان و نوری برای تو در زمین خواهد بود.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
بر تو باد خاموشی که این کار سبب رانده شدن شیطان از تو و یاوری برای تو در دینداریت خواهد بود.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند:
از خنده بسیار بپرهیز که دل را مى‏میراند، و روشنى چهره را از بین می برد.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
به پائین‏تر از خود نگاه کن و به بالاتر از خود نگاه مکن، که این کار وسیله خوبی است براى آن که نعمت هاى خدا را بر خود کم ندانى.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
با خویشانت پیوند برقرارکن، اگر چه از تو بریده باشند. 
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید 
فرمودند: 
در خواست مسکینان را پاسخگو باش و با ایشان همنشینی کن.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
حق بگو گرچه تلخ باشد.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
در راه خدا از ملامت ملامت کنندگان مترس.
عرض کردم: یا رسول الله! بیشتر بفرمایید.
فرمودند: 
عیب های خودت، تو را از عیب جویى مردم باز دارد و آنچه خود می کنى بر آنها عیب مگیر و همین عیب براى آدمى کافى است که در مردم، عیب هایى را ببیند که در خود نمى‏ بیند.
پس آنگاه فرمودند: 
در عيب مرد همين بس كه سه خصلت داشته باشد:
در مردم (عيب هائى) را جستجو كند كه از خود ناديده گيرد،
بر مردم شرم‌آور داند آنچه را خود دارد،
و همنشين خود را به چیزی اذيت كند كه فایده ای برای او ندارد.

سپس آن حضرت صلی الله علیه و آله فرمودند: ای ابوذر!  عقلى چون تدبیر و پرهیزی چون خوددارى از گناه و ویژگی (برجسته ای) مانند حسن خلق نیست.

(خصال 225:2؛ معانی الاخبار:334)